بسم الله الرحمن الرحیم
حضور محترم مقام معظم رهبری حضرت آیت اله العظمی آقای خامنه ای مدظله العالی
سلام علیکم
در ابتدا لازم می دارم حماسه پرشور و تاریخی ملت انقلابی و ولایت مدار ایران اسلامی را در انتخابات 92 به محضر مبارکتان تبریک عرض نموده و امیدوارم این دولت منتخب به یاری خداوند عزوجل و در سایه منویات آن رهبر معظم در آفریدن حماسه اقتصادی و اعتلای نطام اسلامی موفق باشد. بدون شک حضور یکپارجه و خیره کننده ایرانیان مومن و غیور در صحنه سیاسی انتخابات بدون رهنمودهای آن مقام عظمی میسر نمی گردید. استحضار دارند که به سبب الطاف الهی، ایران اسلامی به دلیل وجود انسانهایی پاک دل و منابع عظیم خدادادی همواره مود توجه جهانیان بوده که به همین علت در گذر تاریخ بسیاری از کشورهای استعمارگر دست طمع بر این خاک و منابع آن داشته اند. دست یابی، حفظ و توسعه یک نظام اسلامی مقتدر و ایرانی آزاد، آرزویی است که هموطنان مومن به سبب وجود سرمایه انسانی، معنوی و منابع عظیم خدادادی همواره به دنبال آن بوده اند. همانطور که در مناظرات ریاست جمهوری، بسیاری از کاندیداهای محترم اشاره فرمودند، علیرغم حقانیت مسلم ایران در بهره گیری از انرژی صلح آمیز هسته ای، فقدان بکارگیری استراتژی های موثر در مذاکرات هسته ای و تأکید تنها بر توسعه چرخه هسته ای، موجب غفلت از چرخش چرخ کارخانه ها و توسعه زیر ساخت ها در صنایع اصلی همچون بخش نفت و گاز و بهره برداری رقبا از این فرصت موجود گردید. استحضار دارید که درآمد قابل ملاحظه ی 575 میلیارد دلاری تنها در بخش فروش نفت در هشت سال گذشته بعوض توسعه زیر ساخت های موجود و ایجاد اقتصادی پویا و توانمند، تحفه ای جز افزایش تورم، بیکاری و استضعاف برای اقشار متوسط و آسیب پذیر نداشته است.
اینجانب بعنوان عضو کوچکی از جامعه نفت و گاز کشور، سابقه فعالیت غریب به 15 سال بعنوان کارشناس و مدیر در قسمت های مختلف این صنعت را داشته و در حال حاضر در حال فعالیت و ناظر بر بخشی از پروژه های مهم در دست اجرای این وزارتخانه می باشم. فعالیت بنده در طی این دوره و همجوار با مدیران پرسابقه نفتی و صحبت بدون پرده و بدور از ملاحظات سیاسی با این عزیران، مرا به این سطح آگاهی رسانده که می توانم هم نظر با بسیاری از همکارانم در ساختمان طالقانی و بسیاری از شرکت های تابعه اعلام کنم شرایط موجود این وزارتخانه به بدترین وضعیت خود در 35 سال گذشته، حتی وخیم تر از دوره هشت ساله ی جنگ تحمیلی رسیده است. تبعات سؤمدیریت در هشت سال گذشته و تحریم های مخرب بین المللی شرایط را به گونه ای رقم زده که عدم ایجاد تغییرات جدی و بموقع و تنها اکتفأ به انجام اصلاحات در سطح مدیریت این وزارتخانه گرچه باعث کاهش سرعت اما مانع سقوط آن نخواهد گردید. لذا این حقیر وظیفه شرعی و میهن پرستانه خود دانسته، علیرغم میل باطنی ام در انتشار اطلاعات در عموم، با تأکید دوباره بر واقعیت های موجود بدور از ملاحظات مدیران در طبقه پانزدهم ساختمان طالقانی به بیان حقایق و مشکلات موجود در این صنعت بپردازم.
همانگونه که مستحضرید، صنعت نفت در طول چند دهه گذشته، بعنوان مهمترین نهاد اقتصادی تأمین کننده سرمایه لازم جهت رشد و توسعه صنعتی و زیربنایی کشور محسوب می شود. با این وجود، تحریم های بین المللی در این بخش و محدودیت های داخلی از حیث سرمایه گذاری و تکنولوژی تأثیرات مخربی را برای این صنعت به همراه داشته است. در حوزه بین الملل این صنعت درگیر چالش هایی نظیر نزول جایگاه ایران و افزایش قدرت رقبا در اوپک، کاهش مشتریان نفت و گاز ایران و بالطبع کاهش قدرت چانه زنی ایران در برابر مشتریان سنتی نقت همچون چین و هند و محدودیت های متعدد در انتقال فناوری می باشد. در بخش داخل نیز، تعداد کثیر پروژه های نیمه تمام، توسعه ناهمگون بخش های مختلف و مشکلات تأمین خوراک مورد نیاز از مهمترین چالش های این صنعت محسوب می گردد. متأسفانه تحریم های تحمیل شده به بخش نفت و گاز ناشی از فعالیت های هسته ای موجب عدم تخصیص بهینه منابع، اتلاف درآمدهای نفتی و خروج میلیاردها دلار بسمت دلالان و شرکت ها و پیمانکاران بی کیفیت داخلی و خارجی گردیده است. کاهش حجم فعالیت شرکت های با صلاحیت بین المللی از سال 2009 و جایگزینی آنها با پیمانکاران چینی امروزه علیرغم افزایش هزینه های سرمایه ای، بعنوان مانعی جهت توسعه و بهره برداری از میادین نفت و گاز می باشد. اصرار بر بومی سازی این صنعت بدون توجه به ارزیابی های فنی و اقتصادی، به عرصه ای برای آزمایش و خطای مدیران و بهانه ای برای فرصت طلبان جهت دلال گری و کسب درآمد مبدل گردیده و امروز شاهد آن هستیم که تولید غیرصیانتی از منابع نفتی و عدم تزریق گاز، موجب کاهش ضریب بازیافت میادین قدیم شده است. این درحالی ایت که در آن سوی خلیج فارس کشور قطر با بهره گیری از فرصت، با سرمایه گذاری و جذب شرکت های بین المللی به گسترش فراگیر فعالیت خود بالاخص در حوزه میدان مشترک پارس جنوبی پرداخته و توانسته با توسعه زیرساخت های تولید میعانات گازی، بعنوان بزرگترین صادرکننده LNG جهان مبدل گردد. با این وجود، ایران علیرغم دارا بودن بزرگترین مخازن گازی جهان هنوز نتوانسته تراز تجاری خود را در خصوص این کالای ارزشمند مثبت نگاه دارد و متأسفانه نه تنها تولید گاز از ابتدای برنامه پنجم توسعه کشور افزایش نداشته بلکه در حوزه مناطق مرکزی با کاهش و در حوزه پارس جنوبی هم به دلیل عدم راه اندازی فازهای جدید با تثبیت تولید روبرو بوده است. در مرزهای غربی نیز، کشور عراق با وجود مشکلات پس از جنگ، توانسته با جذب سرمایه و حضور فعال شرکت های خارجی به بهره برداری از میادین مشترک دشت آزادگان پرداخته و میزان تولید نفت خود را از 5/2 میلیون بشکه در سال 2010 به 3 میلیون بشکه در روز برساند. این در حالی است که بسیاری از پروژه های نفت و گاز کشور نظیر طرح های پارس جنوبی، و طرح های میادین مشترک نظیر آزادگان و فروزان بدلیل عدم تزریق بموقع منابع مالی و همچنین عدم کفایت پیمانکاران موجود دستخوش مشکلات اجرایی بسیاری شده که این مسائل موجب تبعات متعددی نظیر افزایش چندین برابری زمان و هزینه اجرای پروژه ها و عدم بازدهی مناسب آنها گردیده است. در این میان، به سبب تحریم های بین المللی تولید و صادرات نفت ایران از 4 و 5/2 میلیون بشکه در سال 2010 به 7/2 و 1 میلیون بشکه در روز کاهش یافته، که این نزول بیش از 50 درصدی بالاخص از سال 2011 موجب زیانی ناشی از کاهش درآمد فروش به میزان 50 میلیارد دلار بر اسای قیمت های روز نفت گردیده است. متأسفانه بدلیل تحریم های بین المللی واردات 600 هزار بشکه در روز نفت اتحادیه اروپا متوقف و درب بسیاری از بازارهای سنتی نفت ایران همچون آفریقای جنوبی، سریلانکا، تایوان و مالزی به طور کامل و برخی دیگر از بازارها همچون هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه به طور نصفه و نیمه بر روی نفت صادراتی ایران بسته شده است. این مسئله موجب پیشی گرفتن رقبایی همچون عراق و امارات و نزول جایگاه ایران در اوپک گردیده و درحال حاضر ایران پس از کشورهایی همچون عربستان، عراق، امارات و حتی نیجریه از حیث تولید، چهارمین یا پنجمین قطب تولید نفت اوپک است. استحضار دارند که تبعات این مهم نه تنها در سطح دولت، بلکه آمیخته با زندگی فرد فرد ایرانیان در مسائلی چون تورم بیش از 40 درصد و کاهش قابل ملاحظه ی قدرت خرید و افزایش نرخ بیکاری گردیده است.
فلذا باید بزرگترین چالش این صنعت را نه در داخل آن بلکه در خارج از آن جستجو کرد. بدون انجام اقدامات جدی و بموقع جهت رفع محدودیت های بین المللی در تجارت نفت و بازگشت شرکت های بین المللی به جهت سرمایه و انتقال فناوری مورد نیاز، بی شک بنده و سایر همکارانم در حوزه نفت و گاز نخواهیم توانست خوش بین به آینده این صنعت بوده و در یک کلام آن را پاشنه آشیل دولت جدید می دانیم. به عبارت دیگر بدون حل تحریم های این بخش، اجرای یک دیپلماسی مؤثر و کارآمد در مقابل مشتریان و رقبای اوپک از یک طرف و از طرف دیگر انجام مذاکرات مؤثر با شرکتهای بین المللی جهت انعقاد قراردادهای طولانی مدت جهت تأمین منابع مالی و اجرای پروژه ها میسر نخواهد گردید. با این وجود، لبیک دوباره مردم مومن ایران به نظام مقدس اسلامی در انتخابات گذشته، با پیام روشن درخصوص وحدت، یکپارچگی، قانونمندی و دموکراسی در جمهوری اسلامی ایران و درخواست تغییرات بدور از هیجان زدگی و قانون گریزی در وضعیت موجود و از جمله موضوع انرژی هسته ای، این اطمینان را به بنده خواهد داد که همچون گذشته ملت ایران خواهد توانست با رهبری مدبرانه آن رهبر فرزانه، این برهه پرخطر تاریخی را به سلامت سپری نماید. از خداوند متعال آرزومندم دولت جدید در سایر منویات آن مقام عظمی به گونه ای حرکت نماید که در آینده ای نزدیک همه هموطنان رایحه خوش اعتدال و تدبیر اسلامی را همچون گذشته حس نموده و همه ما از برکات یک کشور اسلامی قدرتمند و مستقل بهره مند گردیم.
با تجدید ارادت و احترام
علی، عضوی کوچک از جامعه نفت